25 Nisan 2012 Çarşamba

Adana Tatarlı Ahşap Evler

Tatarlı, Adana ilinin Ceyhan ilçesine bağlı bir köydür. Konu başlıkları [gizle] 1 Tarihçe 2 Kültür 3 Coğrafya 4 İklim 5 Nüfus 6 Ekonomi 7 Altyapı bilgileri 8 Dış bağlantılar Tarihçe [değiştir] Köyün adı durak yeri anlamına gelen 'Tatar' kelimesinden gelir. Köyde su kaynaklarının olması önceleri postacı, kervancı gibi kişilerin burada durup ihtiyaçlarını giderir. Tatarlı ismi de burdan kalmıştır. Tatarlı köyünde Cerit Türkleri 1800'lü yılların başından beri boy edinmektedir. Kullanılan bir diğer ismi de "Yedioluk"tur. Bu isim de köyün çevresinde yer alan 7 ana pınardan gelmektedir. Kültür [değiştir] Tırşik, toga, etli kömbe, içli köfte, kömeç eşkilisi, bulgur pilavı, döğme pilavı. Köy halkının Ramazan Bayramı'nda şekerli kömbe yapılması, bayramların arife günlerinde ikindi namazından sonra topluca mezarlık ziyareti yapılması, bu ziyaretlerde toplu Kur'an okunup, dualar edilmesi gibi gelenekleri vardır. Çukurova Üniversitesi tarafından yürütülen Ceyhan-Tatarlı Höyük kazısı Adana ilinin Ceyhan ilçesinde, Mustafabeyli beldesinin yaklaşık 5 km kuzeyindeki Tatarlı Köyü’nde (Yedioluk) yer almaktadır. Tatarlı Höyük konum olarak önemli yol güzergâhlarının tam ortasında, Osmaniye-Topraktepe’nin yaklaşık 10 km batısında, Nur Dağları’nın batı-kuzeybatısında ve İskenderun Kör-fezi’nin yaklaşık olarak 20 km kuzeyindedir. Adana ovaları içerisinde en sulak ve su kaynaklarının en bol olduğu bir alanda yer alan Höyük, Nur Dağları’nın batısında, Erzin Ovası’nın ise kuzeyinde yer almaktadır. Günümüzde Ceyhan Nehri, Tatarlı’nın yaklaşık 10-12 km kuzeyinden akmaktadır. Höyük’ün yakın çevresinde çok sayıda su kaynağı bulunur. Hatta bu su kaynakları, günümüzde Ceyhan ilçesinin içme suyu ihtiyacı yanında 22 köyün ve 2 beldenin de su ihtiyacını karşılamaktadır. Tatarlı Köyü’nün güney-güneybatısında yer alan antik yerleşme, ortalama 37 m. yüksekliğe sahiptir. Şehir duvarı en az 250 x 360 m. ölçülere sahip olan Höyük’ün Aşağı Şehir ile birlikte boyutlarının çok daha büyük olduğu görülebilir. Geç Tunç Çağı 4 yıldır Çukurova Üniversitesi Arkeoloji Bölümü tarafından kazılan Tatarlı Höyük’ün üst noktasında çok sayıdaki mekân açığa çıkarılmıştır. Ele geçen malzemelere dayanarak yapının şimdilik birkaç mimari evreli ve Geç Tunç Çağı’na ait olduğu söylenebilir. Daha sonraki dönemde Demir Çağı’nda yapının kısa süren kullanımdan sonra, Hellenistik Dönemlerde bazı mekânlar doldurulmuş, bazı mekânlar ise çeşitli ebatlarda çöp çukurları açılarak kullanılmıştır. Ortasından geçen atık su sistemi yapının önemli bir özelliğidir. Hititlerle çağdaş dönemlerde uzun bir süre bağımsız bir ülke olarak yaşamını devam ettiren, son dönemlerinde Hititlerin hâkimiyetine giren, ancak Hitit dünyası ile hiçbir zaman kültürel bağlarını koparmayan Kizzuwatna’nın en önemli yerleşmelerinden birisidir Tatarlı Höyük. Çukurovalı ve Hurri Tüm bu bölgede Çukurova yerli insanlarının dışında Hurri halkı yaşamaktadır. Tatarlı Höyük’ün, Kizzuwatna ülkesinin M.Ö. II. bin yıl yazılı belgelerinde adı geçen önemli yerleşmelerinden birisi olması gerekmektedir. Orta Tunç Çağı verileri içinde Suriye kültürüne özgü kutsal törenlerde kullanılan kaplara “aplike” edilen tanrıça heykelcikleri, Geç Hitit dönemine ait ve mutlaka kutsal bir mekânda kullanılan dini tapınma tasvirli taş plaka ve bu senenin en önemli buluntularından birisi olan Antik Yunan dininin baş tanrısı Zeus’un pişmiş topraktan yapılmış olan büstü bu bölge için yeni olan veriler içinde yer almaktadır. Sur ve Kanalizasyon Höyük’ün batı açmalarında 2009 ve 2010 yılı çalışmalarında bir sur sistemi açılmaya başlanmıştır. Yine bu sur sisteminin şehrin içinde kalan bölümünde taban altında kanalizasyon sistemi tespit edilmiştir. Tatarlı Höyük’te yine her döneme ait çok fazla sayıda ve çeşitli tiplerde tezgâh ağırlıkları bulunmaktadır. Bu da bize bölgenin şimdilik en azından 2500 yıllık dokuma merkezi olduğunu kanıtlamaktadır. Özellikle bir Helenistik dönem kandili üzerinde Şarap Tanrısı Dionysos’un tasvirinin bulunması önemlidir. Slovenya Arkeoloji Enstitüsü ve Ç.Ü. Biyoloji Bölümü’yle beraber Tatarlı Höyük ve yakın çevresinin yüz binlerce yıllık ekolojik sistemine yönelik çalışmalarımız başlamıştır. Bunun dışında arkeolojik bitki ve hayvan kalıntılarının incelenmesi de devam etmektedir. Puduhepa’nın Doğduğu Kent İhtiyatlı olmakla birlikte, dört yıllık kazılar sonucunda karşımıza çıkan tüm veriler Tatarlı Höyük’ün Hititlerin Kizzuwatna ülkesinde yer alan önemli kutsal merkezi Lawazantiya ile aynı olabileceğini düşündürmeye devam etmektedir. Yerleşmenin şehir surları ile geniş bir Aşağı Şehir’in varlığı, eteklerinde ve yakınlarında çok sayıda pınarın olması, Kuzey Suriye’ye açılan yol güzergâhlarında bulunması ya da başka bir ifadeyle Amanoslar’ın hemen batı eşiğinde yer alması, Orta Tunç Çağı – Geç Tunç Çağı ile Demir Çağı’nda sürekli ve kesintisiz iskânının bulunması, MÖ II. bin yılın ilk çeyreğine ait silindir mühür ile Höyük’ün ilk yazılı belgesi olan Telipunu dönemine tarihlediğimiz bullanın bulunması, Geç Tunç Çağı’na ait 3 silindir mührün varlığı ve daha birçok veri, Tatarlı Höyük’ün Luhuzatia / Lawazantiya / Lusanda olabileceğini düşündürmektedir. Dünyada çoğu üniversite, yaptıkları arkeolojik kazılarla anılırlar. Çukurova Üniversitesi, Adana tarihinin yeniden yazılmasını sağlayacak bu çalışmasıyla, diğer alanlarda olduğu gibi ciddi bir misyon üstlenmiştir. Coğrafya [değiştir] Adana iline 80, Ceyhan ilçesine 35 km uzaklıktadır. Osmaniye iline de 18 km uzaklıktadır. İklim [değiştir] Köyün iklimi, Akdeniz iklimi etki alanı içerisindedir. Nüfus [değiştir] Yıllara göre köy nüfus verileri 2000 896 1990 1004 1985 1000 Ekonomi [değiştir] Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Altyapı bilgileri [değiştir] Köyde "Çataklı Tatarlı Bakırlı İlköğretim Okulu" vardır. Köyün hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık evi vardır ancak sağlık ocağı yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder